Jak zamontować panele słoneczne? Ile kosztuje montaż?

Najprostszy zestaw składa się z kompletu paneli fotowoltaicznych, stelażu aluminiowego lub stalowego, inwertera oraz niezbędnego oprzewodowania i akcesoriów, a także aparatów zabezpieczających panele solarne. Cena zestawu zależy głównie od technologii wykonania ogniw krzemowych. Mogą być polikrystaliczne (tańsze, ale mniej wydajne) lub monokrystaliczne (bardziej wydajne, lecz droższe).

Panele słoneczne do domu – instalacja fotowoltaiczna

Panele słoneczne, choć z pewnością są najistotniejsze w całej instalacji, stanowią zaledwie jeden z jej elementów. Cała instalacja paneli słonecznych (instalacja fotowoltaiczna) składa się z kilku komponentów, z których najważniejsze są:

• zestaw paneli słonecznych – komplet paneli dobrany odpowiednio do zapotrzebowania na energię elektryczną,
• inwerter (falownik) – urządzenie zmieniające produkowany przez ogniwa prąd stały na przemienny, którym zasilane są elektryczne urządzenia domowe,
• system mocujący – aluminiowe listwy wraz z hakami, zatrzaskami, śrubami itp.,
• dwukierunkowy licznik energii – gdy pobieramy energię z sieci, wystarczy licznik jednokierunkowy, jednak pobierając i oddając energię, potrzebujemy już modelu dwukierunkowego, dokonującego pomiaru energii odebranej z sieci elektroenergetycznej i dostarczonej do sieci przez naszą instalację fotowoltaiczną.

Opcjonalnie instalacje można wyposażyć w akumulatory do paneli słonecznych, które mają za zadanie magazynować energię wyprodukowaną w dzień w celu użytkowania jej nocą. Wszystkie elementy czynne muszą zostać połączone przewodami, żeby mogły prawidłowo działać.

Panele słoneczne: montaż konstrukcji nośnej

Konstrukcja nośna na dachy skośne ma najczęściej postać dwóch aluminiowych szyn dla każdego rzędu paneli słonecznych. Montuje się ją bezpośrednio w konstrukcji dachu, wiercąc otwory i zakładając odpowiednie haki. Panele słoneczne na dach płaski wymagają nieco innej konstrukcji nośnej, pozwalającej na ustawienie ogniw pod najbardziej odpowiednim kątem w stosunku do padania promieni słonecznych. Konstrukcji takiej często nie przymocowuje się do dachu na stałe, a jedynie obciąża balastem, który sprawia, że każdy panel słoneczny jest stabilny. Możliwość ustawienia paneli pod odpowiednim kątem to duża zaleta dachów płaskich.

Montaż paneli słonecznych do konstrukcji nośnej

System mocowania paneli składa się z zacisków, za pomocą których są one wstępnie przytwierdzane, a następnie przykręcane śrubami do konstrukcji nośnej. W większości układów montażowych poszczególne panele słoneczne są wyposażone w cztery zaciski. Podczas instalacji na dachu części te łączy się ze sobą za pomocą przewodów. Większość systemów wymaga łączenia szeregowego, co oznacza, że każdy kolejny panel łączy się z sąsiednim, a pierwszy i ostatni – z inwerterem. Panel ma dwa styki – dodatni i ujemny, przy czym podczas montażu zestyk dodatni należy połączyć z zestykiem ujemnym sąsiedniego elementu itd.

Mocowanie paneli słonecznych do konstrukcji nośnej nie jest skomplikowanym zadaniem, jednak wiąże się z pracą na wysokości i wymaga nieco wprawy. Dodatkowo każdy panel waży ok. 25 kg i do przeprowadzenia montażu potrzebnych jest przynajmniej dwóch ludzi. Z tego powodu warto pozostawić tę czynność doświadczonym instalatorom. W takim przypadku montaż przeciętnej instalacji solarnej trwa 1–2 dni.

Instalacja inwertera wewnątrz budynku

W celu minimalizacji strat falownik powinien zostać umieszczony w optymalnej odległości pomiędzy panelami słonecznymi a rozdzielnicą domową, czyli na najkrótszej możliwej do wytyczenia drodze pomiędzy lokalizacją paneli a skrzynką. Inwerter mocuje się do ściany nie bezpośrednio, lecz za pośrednictwem płyty montażowej. Falownik jest urządzeniem ciężkim i zwykle instalowanym przez dwie osoby.

Panele słoneczne: okablowanie

Połączenie części instalacji fotowoltaicznej znajdującej się na dachu z instalacją elektryczną konwencjonalną odbywa się dwoma głównymi przewodami. Pierwszy z nich, przewodzący prąd stały wyprodukowany przez ogniwa, łączy panele z inwerterem. Drugi, przewodzący prąd przemienny, poprowadzony jest z falownika do rozdzielnicy domowej. Między inwerterem a rozdzielnicą należy zainstalować ręczny wyłącznik obwodu.

Przyłączenie instalacji fotowoltaicznej do sieci

Zanim uruchomimy instalację, jesteśmy zobowiązani prawnie do złożenia oświadczenia o wykonaniu instalacji u operatora systemu dystrybucyjnego energii elektrycznej właściwego dla terenu, na którym znajduje się dana instalacja. Operator ma obowiązek przyłączyć naszą instalację do sieci na własny koszt. Procedura ta dotyczy instalacji o mocy do 50 kW, a instalacje domowe nie przekraczają tej wartości.

Panele słoneczne – cena ogniw, koszt instalacji i dofinansowanie

Panel słoneczny – cena zależna od technologii

Cena paneli słonecznych zależy w zasadzie od dwóch czynników: od technologii wykonania ogniw oraz od ich liczby koniecznej do zasilenia budynku, a więc od zapotrzebowania odbiorcy na energię elektryczną. Obecnie najbardziej rozpowszechnione są ogniwa polikrystaliczne oraz monokrystaliczne. Wydajność paneli słonecznych polikrystalicznych jest niższa niż ogniw monokrystalicznych, dlatego te ostatnie nie zajmują tyle miejsca na dachu (mniej ich potrzeba do uzyskania konkretnego wolumenu energii elektrycznej). Panele monokrystaliczne są jednak nieco droższe niż ich polikrystaliczne odpowiedniki, dlatego też czasami – jeśli powierzchnia dachu jest wystarczającej wielkości – stosuje się modele polikrystaliczne. O jakich wartościach i wielkościach tu mowa? W Polsce przeciętne zapotrzebowanie na energię elektryczną dla domu jednorodzinnego wynosi około 4500 kWh. Ponieważ standardowy monokrystaliczny panel jest w stanie wyprodukować do 320 kWh – 340 kWh energii rocznie, łatwo obliczyć, że potrzeba 13-14 sztuk paneli, czyli około 24 m² dachu do pokrycia.

Panele słoneczne – koszt instalacji

Poza ogniwami najdroższym elementem instalacji jest inwerter – ich ceny mieszczą się przeciętnie w przedziale od 4000 do 6000 zł. Pozostałe wydatki na system mocowań i oprzewodowanie to również koszt rzędu kilku tysięcy złotych wraz z montażem. Cena paneli słonecznych zakupionych w zestawie zależy oczywiście od danego producenta. Przykładowo, koszt zestawu 13 sztuk paneli monokrystalicznych z inwerterem i montażem o łącznej powierzchni 24 m² oraz szacowanej produkcji energii na poziomie 4200 kWh rocznie to ok. 18 000 – 19 000 zł.

Panele słoneczne – dofinansowanie do instalacji

Obecnie popularnym programami dofinansowania do instalacji fotowoltaicznej są „Mój prąd” oraz „Czyste powietrze”, jednak nie wyczerpują one możliwości ubiegania się o wsparcie finansowe ze strony instytucji państwowych. Warto szukać również innych rozwiązań, choćby w urzędach gmin.