Prosument OZE – kto to jest? Jak można i czy warto nim zostać?

Definicję słowa „prosument” warto powtarzać. Im szerzej będzie znane jego znaczenie, tym więcej osób zainteresuje się tematem, a te mogą zmniejszyć wydatki na energię elektryczną za sprawą jednorazowej inwestycji w OZE.

Kto to jest prosument?

Prosument to osoba, która zajmuje się produkcją, a następnie konsumpcją tego, co wytworzyła. Innymi słowy, prosument to producent i konsument w jednym. Po raz pierwszy określenie to pojawiło się w latach 70. i dotyczyło rolników. Z czasem jednak definicja ta zyskała inne znaczenie i dzisiaj tym mianem określamy osoby, które samodzielnie wytwarzają energię elektryczną i z niej korzystają.

Pod koniec czerwca 2019 roku weszła w życie nowelizacja ustawy o OZE, która mówi, że: prosumentem jest osoba wytwarzająca energię elektryczną z odnawialnych źródeł energii na własne potrzeby za pomocą mikroinstalacji, z możliwością jej magazynowania i przekazywania nadwyżki do sieci energetycznej. Mając na posesji zainstalowane panele fotowoltaiczne, można nie tylko produkować energię potrzebną do zasilenia własnego gospodarstwa, lecz także w razie nadwyżki oddać ją do systemu energetycznego i odebrać w innym czasie, np. w okresie grzewczym, kiedy rośnie zapotrzebowanie na prąd.

Nowelizacja do ustawy o OZE wprowadzona przez rząd w 2019 roku pozwala także małym i średnim firmom zostać prosumentami pod warunkiem, że wytwarzanie energii nie stanowi przedmiotu przeważającej działalności gospodarczej. Pakiet prosumencki nakłada również ograniczenie na moc posiadanej mikroinstalacji – jej maksymalna wartość może wynosić 50 kW. Rząd dla przedsiębiorców chcących zostać prosumentami przewidział również system opustów. Mogą oni wytwarzać, magazynować w sieci i odbierać prąd w dowolnej chwili, by w pełni zaspokoić zapotrzebowanie energetyczne. Co więcej, w ramach pakietu prosumenckiego wprowadzono możliwość rozliczania się w dłuższych okresach rozliczeniowych, a także lokalizowanie mikroinstalacji na terenach z przeznaczeniem innym niż produkcyjne.

Jak zostać prosumentem OZE?

Osoby zastanawiające się nad zostaniem prosumentem powinny zacząć od postawienia mikroinstalacji. To instalacja OZE (odnawialnego źródła energii) o mocy nie większej niż 50 kW, którą przyłącza się do sieci elektroenergetycznej o napięciu znamionowym niższym niż 110 kV. Mikroinstalacje dzielimy na następujące rodzaje:

• Panele fotowoltaiczne – zbudowane z ogniw solarnych wytwarzających napięcie elektryczne powstałe wskutek padania promieni słonecznych. Dzięki nim prosument może produkować energię elektryczną, a także przechowywać nadwyżkę lub odprowadzać ją do sieci.
• Elektrownie wiatrowe – produkują energię elektryczną przy pomocy turbin wiatrowych napędzanych przez wiatr.
• Instalacja hybrydowa – powstaje w wyniku połączenia co najmniej dwóch typów technologii np. wymienionych PV i turbiny wiatrowej.

Instalacja powinna być zrealizowana przez osobę wykwalifikowaną – to gwarancja poprawnego montażu i spełnienia wymogów bezpieczeństwa. Decydując się na usługodawcę, warto sprawdzić posiadanie:

• świadectwa Stowarzyszenia Elektryków Polskich na Dozór i Eksploatację
• uprawnień projektowych.

Kiedy instalacja jest już gotowa, należy skontaktować się z operatorem sieci dystrybucyjnej (OSD) i złożyć zgłoszenie przyłączenia mikroinstalacji. Można dołączyć do dokumentu schemat instalacji elektrycznej.

Warto wiedzieć: przyłączenie mikroinstalacji do sieci elektroenergetycznej jest całkowicie bezpłatne.

Następnym krokiem jest instalacja licznika dwukierunkowego przez OSD. Ostatni etap to podpisanie aneksu do umowy z operatorem na określonych warunkach.

Czy warto zostać prosumentem?

Czy warto zostać prosumentem? Jakie są korzyści samodzielnego zamieniania energii promieniowania słonecznego na energię elektryczną?

• Raz postawiona instalacja posłuży kilkadziesiąt lat (instalacja fotowoltaiczna może być sprawna przez ponad 30 lat). Decydując się na jednorazową inwestycję, przez kilka najbliższych dziesięcioleci gwarantujemy sobie stabilne i darmowe źródło energii.
• Własna produkcja chroni przed skokami cen prądu – dzięki byciu prosumentem zyskujemy poczucie bezpieczeństwa w kwestii cen za energię elektryczną. Fachowo zoptymalizowana instalacja to ochrona portfela. Wiąże się to także z niezależnością energetyczną, ponieważ prosumenci nie ponoszą konsekwencji decyzji podejmowanych przez polityków.
• Ochrona środowiska – fotowoltaika należy do niezinwazyjnych metod pozyskiwania energii elektrycznej. Prosumenci przyczyniają się do ochrony środowiska, stają się ekologiczni i żyją w czystszym otoczeniu.

Prosument OZE mający instalacje fotowoltaiczne czerpie korzyści przez cały rok. Mimo że Polska nie jest tak słoneczna, jak np. Hiszpania, to zimą oraz w pochmurne dni energia elektryczna wciąż jest generowana. Co prawda jej ilość znacząco się zmniejsza ze względu na ograniczony czas promieniowania słonecznego, jednak nie powoduje to strat finansowych. Prosumenci rozliczają się z dostawcą prądu w okresie rocznym, więc przy odpowiednio dobranej instalacji fotowoltaicznej do potrzeb danego gospodarstwa domowego lub przedsiębiorstwa wytworzone latem nadwyżki mogą wystarczyć na uzupełnienie zimowego zapotrzebowania.