Spis treści

    Sytuacja polskiego biznesu w dobie kryzysu energetycznego

    W ostatnich latach świadomość dotycząca zmian klimatycznych i zrównoważonego rozwoju wzmocniła się na całym świecie. Jednakże, opublikowany przez Konfederację Lewiatan raport „Kryzys energetyczny” alarmuje nas o poważnych wyzwaniach, przed jakimi stoi sektor energetyczny.

    Uzależnienie energetyczne polskich przedsiębiorców

    Raport Konfederacji Lewiatan przedstawia nam rzeczywistość, która wymaga natychmiastowej uwagi i zdecydowanych działań. Świat stoi obecnie w obliczu narastających trudności związanych z dostępem do energii. Wzrost zapotrzebowania, przestarzała infrastruktura, brak inwestycji w nowe technologie i uzależnienie się od paliw kopalnych tworzą idealne warunki, w których swoje źródło znalazł kryzys energetyczny. Dodatkowo, problemy te pogłębiła sytuacja pandemiczna oraz wojna za wschodnią granicą.

    Polski biznes nadal jest w dużej mierze oparty na tradycyjnych źródłach energii, takich jak węgiel i gaz ziemny. Ta zależność powoduje podatność na wahania cen surowców energetycznych oraz wzrastające ryzyko związane z ograniczeniami dostaw. W związku z tym, wielu polskich przedsiębiorców musi stawić czoła wyzwaniom związanym z dostępem i kosztami energii oraz utrzymaniem konkurencyjności.

    Kryzys energetyczny – skutki

    O głębokim kryzysie polskiego rynku świadczy m.in. fakt, że wskaźniki bezpieczeństwa krajowego systemu energetycznego pogarszają się z roku na rok. Poziom rezerw w 2022 roku wyniósł 6%, czyli najmniej w ciągu poprzednich siedmiu lat. Negatywne skutki odczuwają zwłaszcza przedsiębiorcy, ponieważ podwyżki kosztów energii, gazu i opału miały ogromny wpływ na prowadzenie przez nich działalności. Badania NBP dowodzą, że udział kosztów energii w kosztach operacyjnych przedsiębiorstw zwiększył się do 2,75% i jest wyraźnie wyższy od długookresowej średniej wynoszącej 2,1%. Obecnie aż 13% firm musi przeznaczyć ponad 5% swoich wydatków na zakup energii. Dla nieco ponad 2% przedsiębiorstw udział cen energii w kosztach przekracza już 20%.

    Z powodu wzrostu kosztów energii aż 50% mikro i małych firm planuje głównie podejmować oszczędności w obszarze ograniczenia zużycia energii. Ponad 80% zaczęło przekładać podwyższone koszty działalności związane z energią na swoich konsumentów poprzez zwiększanie cen produktów i usług. Takie rozwiązanie w wielu przypadkach przełożyło się jednak na zmniejszenie popytu. Polacy, zmuszeni do oszczędzania, zaczęli bowiem kupować wyłącznie produkty pierwszej potrzeby. Dodatkowo, jak wynika z badań ING, tarcza antyinflacyjna, jak i wprowadzone czasowo obniżki podatków, akcyzy i VAT-u pomagają przedsiębiorcom w znikomym stopniu.

    Niska aktywność innowacyjna polskiego biznesu

    Polska energetyka cechuje się wysoką emisyjnością, która generuje dodatkowe koszty związane z prawem do emisji CO2. Coraz bardziej rygorystyczne regulacje klimatyczne doprowadziły do wzrostu kosztów emisji z 6 do niemal 100 euro za tonę. Dlatego też przedsiębiorcy, którzy nie inwestują w czystsze i bardziej efektywne technologie, mogą spotkać się z coraz większymi trudnościami finansowymi i konkurencyjnymi. Wprowadzenie rozwiązań OZE, takich jak fotowoltaika, może pomóc firmom ograniczyć emisję CO2. To natomiast przełoży się na zminimalizowanie kosztów emisji oraz spełnienie wymagań związanych z ochroną klimatu.

    Polskie przedsiębiorstwa charakteryzują się niestety niską aktywnością innowacyjną. W UE-27 takie działania podejmuje 53% firm, zaś w Polsce tylko 35%, co jest jednym z niższych wskaźników we Wspólnocie. Wśród mikro i małych firm panuje także niska świadomość potrzeby zróżnicowania źródeł energii we własnej działalności. Według badań tylko 13% małych i średnich przedsiębiorstw posiada aktualnie strategie związane z transformacją energetyczną, które są potrzebne, by realizować cele klimatyczne.

    Główne bariery hamujące inwestycje w OZE

    Jak podają autorzy raportu, jedną z głównych przyczyn hamujących inwestowanie w odnawialne źródła energii przez małe i średnie przedsiębiorstwa jest niewystarczająca dostępność wiedzy zarówno o samym działaniu poszczególnych rozwiązań OZE, jak i aspekcie prawno-administracyjnym. Przedsiębiorcy nie znają m.in. prawa dotyczącego odnawialnych źródeł energii, jakie obowiązuje w Unii Europejskiej i Polsce. Świadczy o tym m.in. fakt, że blisko 1/5 przebadanych mikro i małych firm nie wie, czym jest Europejski System Handlu Emisjami (ETS). Z tego powodu wszelkie doniesienia prasowe dotyczące podejmowanych przez rząd, niezgodnych z celem unijnej dyrektywy o ETS działań nie wzbudzają wśród nich większych emocji. Autorzy raportu podkreślają konieczność edukacji społeczeństwa w zakresie zrównoważonej energii i transformacji energetycznej. Firmy powinny zaś być przykładem dla swoich klientów i podnosić ich świadomość na temat korzyści związanych z inwestycjami w OZE.

    Kolejną barierą są ograniczone możliwości finansowania inwestycji przez przedsiębiorców. Wielu właścicieli firm nie stać obecnie na długofalowe inwestycje. Rozwiązaniem tego problemu powinno być uruchomienie programów wsparcia w finansowaniu rozwiązań z sektora OZE oraz ambitna strategia, dająca poczucie, że rząd rzeczywiście zmierza w kierunku zielonej transformacji. Raport podkreśla także potrzebę współpracy międzynarodowej i partnerstw publiczno-prywatnych. Wyzwania energetyczne nie zatrzymują się na granicach państw, dlatego konieczne jest podejmowanie wspólnych działań, wymiana najlepszych praktyk i współdzielenie technologii. Partnerstwa między rządem, sektorem prywatnym, organizacjami pozarządowymi i społecznościami są kluczowe dla osiągnięcia transformacji energetycznej na globalną skalę.

    Znaczenie dekarbonizacji

    Kryzys energetyczny sprawił, że dekarbonizacja polskiej gospodarki staje się coraz bardziej uzasadniona z punktu widzenia polskiego rynku, konkurencyjności przedsiębiorstw oraz zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego kraju. Jak podają autorzy raportu, proces dekarbonizacji ostatecznie kosztowałby mniej niż utrzymanie sektorów paliwowo-energetycznych. Redukcja uzależnienia od węgla i gazu powinna być realizowana poprzez politykę wspierania inwestycji w energię odnawialną. Wspierania poprzez dopłaty do termomodernizacji i inwestycji w OZE, ale także modernizację linii produkcyjnych czy budowę elektrowni jądrowej. Przyspieszenie transformacji energetycznej w polskim biznesie jest nie tylko odpowiedzią na wyzwania związane z kryzysem energetycznym, ale również szansą na rozwój i innowację. Inwestowanie w czystą energię, mimo że jest kosztowne, pozwoli uniknąć przyszłych kryzysów oraz będzie wspierać zrównoważenie środowiskowe. Wdrażanie rozwiązań OZE i poprawa efektywności w Unii Europejskiej mogą spowodować, że zapotrzebowanie na gaz ziemny i ropę naftową spadnie w tej dekadzie o 20%, zaś na węgiel o 50%.

    Mimo, że już teraz w Polsce pojawia się coraz więcej instalacji fotowoltaicznych, sytuacja wymaga dalszych działań. Wskaźnik udziału OZE w końcowym zużyciu energii brutto wynosi nieco ponad 15% przy przyjętym zobowiązaniu 23% do 2030 roku. W rankingu najbardziej zielonych państw Unii Europejskiej Polska zajęła ostatnie miejsce. To oznacza, że istnieje potrzeba kompleksowego podejścia rządu oraz firm do zwiększenia udziału OZE w miksie energetycznym. Jednak oprócz wzrostu inwestycji w fotowoltaikę potrzebne będą również szybkie i zdecydowane działania rządowe w kierunku modernizacji polskiej infrastruktury energetycznej. Obecnie jest ona bowiem przestarzała, przez co dochodzi do wysokiej liczby skoków napięcia oraz awarii sieciowych.

    Kryzys energetyczny a potrzeba transformacji

    Podsumowując, stan polskiego biznesu a kryzys energetyczny przedstawione w raporcie Konfederacji Lewiatan wskazują na konieczność przyspieszenia transformacji energetycznej. Sytuacja wymaga bowiem większego zaangażowania w odnawialne źródła energii, takie jak np. fotowoltaika. Inwestycje w nowoczesne technologie, modernizacja infrastruktury, edukacja społeczeństwa i współpraca międzysektorowa. To elementy kluczowe dla przezwyciężenia wyzwań związanych z kryzysem energetycznym i budowania zrównoważonej przyszłości. Transformacja energetyczna to nie tylko konieczność, ale również szansa na budowę lepszej przyszłości dla nas i kolejnych pokoleń. Teraz, bardziej niż kiedykolwiek wcześniej, musimy działać razem, podejmując wyzwania i realizując innowacyjne rozwiązania.

    Kiedy warto zainwestować w prace modernizacyjne, w tym montaż pompy ciepła?

    1 Termomodernizacja – kiedy się na nią zdecydować Na prace termomodernizacyjne najlepiej zdecydować się jeszcze przed montażem pompy ciepła. Na samym początku warto przeprowadzić audyt energetyczny, który pomoże precyzyjnie określić, jakie prace termomodernizacyjne warto przeprowadzić i w jakim zakresie. Efektem prac powinno być zatrzymanie...
    Czytaj dalej

      * Pola wymagane

      Dziękujemy za zainteresowanie naszą ofertą, dzięki którejoszczędzisz na rachunkach za prąd i zadbasz o środowisko.

      Twoje zgłoszenie zostało zarejestrowane w naszym systemie. Niebawem nasz doradca skontaktuje się z Tobą.

      Pozdrawiamy ESOLEO

      Mój prąd 6.0
      Zadzwoń
      Kontakt z doradcą

        * Pola wymagane

        Dziękujemy za zainteresowanie naszą ofertą, dzięki którejoszczędzisz na rachunkach za prąd i zadbasz o środowisko.

        Twoje zgłoszenie zostało zarejestrowane w naszym systemie. Niebawem nasz doradca skontaktuje się z Tobą.

        Pozdrawiamy ESOLEO

          * Pola wymagane

          Dziękujemy za zainteresowanie naszą ofertą, dzięki którejoszczędzisz na rachunkach za prąd i zadbasz o środowisko.

          Twoje zgłoszenie zostało zarejestrowane w naszym systemie. Nasz doradca skontaktuje się z Tobą w celu umówienia bezpłatnego audytu w ciągu 8 dni roboczych.

          Pozdrawiamy ESOLEO